1. انواع اظهارنامه مالیاتی
- اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی: شامل صاحبان مشاغل و کسبوکارهای کوچک میشود.
- اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی: مختص شرکتها و موسسات ثبتشده است.
- اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده: برای کسبوکارهایی که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند.
- اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک: ویژه مالکان املاکی که اجاره دریافت میکنند.
2. انواع اظهارنامه برای اعلام درآمد
انتخاب صحیح نوع اظهارنامه مالیاتی و توجه به جزئیات آن، از اهمیت بالایی برخوردار است. این امر باعث میشود که فرآیند ارسال اظهارنامه به درستی انجام شود و از بروز مشکلات احتمالی با سازمان امور مالیاتی جلوگیری گردد. انواع مختلف اظهارنامهها به شرح زیر هستند.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (ماده 100 و 110 قانون مالیاتهای مستقیم)
این اظهارنامه برای شرکتها و نهادهای حقوقی است که به محاسبه و پرداخت مالیات بر درآمد مشمول مالیات خود پرداخته و باید اطلاعات مالی خود را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی گروه اول (ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم)
این نوع اظهارنامه برای شرکتها و نهادهای حقوقی گروه اول (آنهایی که مشمول شرایط خاصی هستند) طراحی شده و در آن نوع فعالیت و ساختار مالی شرکت لحاظ میشود.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم (ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم)
این اظهارنامه برای اشخاص حقیقی است که درآمد آنها مشمول مالیات بوده و شامل گروه دوم افراد میشود.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم (ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم)
این اظهارنامه برای اشخاص حقیقی گروه سوم تنظیم شده است که شرایط خاصی برای تعیین میزان مالیات و محاسبه درآمد دارند.
اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک (ماده 57 و 80)
برای اشخاص حقیقی که از املاک خود درآمد کسب میکنند، باید اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک خود را ارسال کنند. این نوع اظهارنامه مخصوص افرادی است که درآمد آنها از اجاره یا فروش املاک حاصل میشود.
اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت (ماده 114 و 116 قانون مالیاتهای مستقیم)
زمانی که یک شرکت منحل میشود، باید اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت ارسال شود. این اظهارنامه برای محاسبه مالیاتهای ناشی از تصفیه و انحلال نهاد حقوقی مورد استفاده قرار میگیرد.
انتخاب دقیق نوع اظهارنامه بر اساس طبقهبندی فعالیت اقتصادی و ساختار حقوقی شخص یا شرکت الزامی است. هر نوع فعالیت اقتصادی و ساختار حقوقی، نیاز به اظهارنامهای خاص دارد که باید به دقت و مطابق با قوانین و مقررات مالیاتی تنظیم شود. به همین دلیل، استفاده از نرمافزارهای حسابداری شرکتی میتواند به عنوان ابزاری کارآمد برای تهیه و ارسال این اظهارنامهها عمل کرده و به افراد و شرکتها کمک کند تا از صحت و دقت اطلاعات مالی خود اطمینان حاصل کنند. این نرمافزارها نه تنها فرآیند ارسال اظهارنامه را تسهیل میکنند، بلکه در کاهش خطاهای انسانی و جلوگیری از مشکلات مالیاتی نیز نقش مؤثری دارند.
3. مراحل تنظیم اظهارنامه مالیاتی
- جمعآوری مدارک مالی: شامل صورتحسابهای فروش، خرید، هزینهها و فیشهای واریزی مالیاتی.
- محاسبه درآمد و هزینهها: تعیین سود و زیان بر اساس صورتهای مالی.
- محاسبه مالیات قابل پرداخت: بر اساس نرخهای مالیاتی تعیینشده توسط سازمان امور مالیاتی.
- تکمیل فرم اظهارنامه: ورود اطلاعات در سامانه اظهارنامه مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور.
- ارسال اظهارنامه: نهاییسازی و ارسال اظهارنامه قبل از پایان مهلت قانونی.
4. مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی
- اشخاص حقیقی: تا پایان ۳۱ خرداد هر سال.
- اشخاص حقوقی: تا پایان ۳۱ تیر هر سال.
- مالیات بر ارزش افزوده: هر سه ماه یکبار طبق تقویم مالیاتی.
5. نکات مهم در تنظیم اظهارنامه مالیاتی
- ارائه اطلاعات صحیح و دقیق برای جلوگیری از جریمههای مالیاتی.
- بررسی معافیتهای مالیاتی قابل استفاده.
- استفاده از نرمافزارهای حسابداری برای دقت بیشتر.
- مشورت با مشاور مالیاتی در صورت پیچیدگی حسابها.
6. جریمههای عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی
- جریمه عدم ارسال اظهارنامه: بین ۱۰ تا ۳۰ درصد مالیات متعلق.
- جریمه کتمان درآمد: تا ۸۰ درصد مالیات متعلق.
- عدم امکان استفاده از معافیتهای مالیاتی.
7. تفاوت اظهارنامه مالیاتی با سایر اسناد مالی
8. چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی ارسال کنند؟
ارسال اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی، از جمله الزامات قانونی برای بسیاری از افراد و نهادها است. این موضوع به دلیل اهمیت بالای آن، کمک میکند تا افراد و سازمانها بهدرستی از مسئولیتها و وظایف مالیاتی خود آگاه شوند و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنند. طبق قوانین موجود، اشخاص و نهادهایی که باید اظهارنامه مالیاتی خود را از طریق سامانه مودیان ارسال کنند، بهطور کلی به چند گروه تقسیم میشوند.
9. چه افراد و کدام نهادها موظف به ارسال اظهارنامه مالیاتی هستند؟
اشخاص حقیقی فعال در ایران
تمام افراد حقیقی که در ایران مشغول به فعالیت اقتصادی هستند و از معافیتهای مالیاتی برخوردار نیستند، موظف به ارسال اظهارنامه مالیاتی میباشند. این افراد میتوانند شامل صاحبان مشاغل مختلف، خدماتدهندگان و تولیدکنندگان باشند.
اشخاص حقوقی فعال در ایران
تمامی شرکتها و مؤسسات حقوقی که در ایران فعالیت دارند و از معافیت مالیاتی برخوردار نمیشوند، باید اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. این شامل شرکتهای خصوصی، تعاونیها و هر نوع نهاد حقوقی دیگری میشود که فعالیت اقتصادی در کشور دارند.
اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی مقیم خارج از کشور
تمامی افراد و شرکتهای ایرانی که در خارج از ایران ساکن هستند و درآمد آنها از منابع داخل کشور به دست میآید، موظف به ارسال اظهارنامه مالیاتی هستند. این اشخاص باید درآمد خود را مطابق با قوانین مالیاتی ایران اعلام کنند.
اشخاص حقیقی و حقوقی غیر ایرانی با درآمد از ایران
تمام اتباع خارجی (اعم از حقیقی یا حقوقی) که در ایران درآمد کسب میکنند، مشمول مالیات هستند و موظفند اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنند. این مورد شامل افرادی میشود که برای انجام فعالیتهای تجاری، خدماتی یا هر نوع شغلی در ایران درآمد دارند.
10. کدام نهادها و افراد از ارسال اظهارنامه مالیاتی معاف هستند؟
- شهرداریها و نهادهای دولتی: سازمانها و ارگانهایی که از بودجه عمومی دولت استفاده میکنند، از جمله شهرداریها، وزارتخانهها و سایر نهادهای دولتی از تکلیف ارسال اظهارنامه مالیاتی معاف هستند.
- مؤسسات و سازمانهای دولتی: تمامی مؤسسات دولتی که از بودجه عمومی بهرهمند هستند، شامل وزارتخانهها، موسسات تحقیقاتی و نهادهای دولتی مشابه از ارسال اظهارنامه مالیاتی معاف میباشند.
- کارگران و صیادان: افراد شاغل در حرفههای خاص مانند کارگران و صیادان که دارای درآمد پایین و معاف از مالیات هستند، از تکلیف ارسال اظهارنامه مالیاتی معاف هستند.
- عشایر و شرکتهای تعاونی دانشآموزی و دانشجویی: این گروهها نیز به دلیل نوع فعالیت و معافیتهای خاص خود، از ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف هستند.
11. انواع اظهارنامه برای اعلام درآمد
انتخاب صحیح نوع اظهارنامه مالیاتی و توجه به جزئیات آن، از اهمیت بالایی برخوردار است. این امر باعث میشود که فرآیند ارسال اظهارنامه به درستی انجام شود و از بروز مشکلات احتمالی با سازمان امور مالیاتی جلوگیری گردد. انواع مختلف اظهارنامهها به شرح زیر هستند.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (ماده 100 و 110 قانون مالیاتهای مستقیم)
این اظهارنامه برای شرکتها و نهادهای حقوقی است که به محاسبه و پرداخت مالیات بر درآمد مشمول مالیات خود پرداخته و باید اطلاعات مالی خود را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی گروه اول (ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم)
این نوع اظهارنامه برای شرکتها و نهادهای حقوقی گروه اول (آنهایی که مشمول شرایط خاصی هستند) طراحی شده و در آن نوع فعالیت و ساختار مالی شرکت لحاظ میشود.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم (ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم)
این اظهارنامه برای اشخاص حقیقی است که درآمد آنها مشمول مالیات بوده و شامل گروه دوم افراد میشود.
اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم (ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم)
این اظهارنامه برای اشخاص حقیقی گروه سوم تنظیم شده است که شرایط خاصی برای تعیین میزان مالیات و محاسبه درآمد دارند.
اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک (ماده 57 و 80)
برای اشخاص حقیقی که از املاک خود درآمد کسب میکنند، باید اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک خود را ارسال کنند. این نوع اظهارنامه مخصوص افرادی است که درآمد آنها از اجاره یا فروش املاک حاصل میشود.
اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت (ماده 114 و 116 قانون مالیاتهای مستقیم)
زمانی که یک شرکت منحل میشود، باید اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت ارسال شود. این اظهارنامه برای محاسبه مالیاتهای ناشی از تصفیه و انحلال نهاد حقوقی مورد استفاده قرار میگیرد.
انتخاب دقیق نوع اظهارنامه بر اساس طبقهبندی فعالیت اقتصادی و ساختار حقوقی شخص یا شرکت الزامی است. به همین دلیل، استفاده از نرمافزارهای حسابداری شرکتی میتواند به عنوان ابزاری کارآمد برای تهیه و ارسال این اظهارنامهها عمل کرده و به افراد و شرکتها کمک کند تا از صحت و دقت اطلاعات مالی خود اطمینان حاصل کنند.
تاراز ثبت با ارائه مشاوره تخصصی و خدمات حقوقی در زمینه تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی، به شما کمک میکند تا از هرگونه مشکل قانونی و مالیاتی جلوگیری کنید.
12. چه مواردی در اظهارنامه باید وارد شود؟
صحت اطلاعات درج شده در اظهارنامه مالیاتی از اهمیت بالایی برخوردار است و دقت در تکمیل آنها بسیار ضروری است. در ادامه، مواردی که باید در اظهارنامه وارد شوند آورده شده است.
- کد کاربری و رمز عبور محرمانه: این اطلاعات از اداره دارایی محل شرکت برای ورود به سامانه مالیاتی و تکمیل اظهارنامه دریافت میشود و باید با دقت وارد شوند.
- پاسخ به پرسشهای اظهارنامه: در این مرحله، باید اطلاعات هویتی صاحبان امضا بر اساس اساسنامه وارد شود. این اطلاعات بهطور کامل و صحیح باید ثبت گردند.
- وارد کردن اطلاعات حسابداری: تمامی اطلاعات حسابداری شرکت، شامل صورت حسابها، گزارشهای مالی و حسابهای مرتبط، باید در بخش مربوطه وارد شوند.
- وارد کردن اطلاعات سود و زیان: تمامی سود و زیان شرکت در طول سال مالی باید بهصورت دقیق و کامل درج شوند.
- وارد کردن اطلاعات ترازنامه: ترازنامه شرکت که وضعیت مالی کلی آن را نشان میدهد باید بهطور کامل و صحیح در اظهارنامه ثبت شود.
- رفع مغایرتهای ترازنامه: در صورتی که اختلاف یا مغایرتی در ترازنامه وجود داشته باشد، باید آنها را شناسایی و رفع کرد تا اطلاعات صحیح و کامل به سازمان امور مالیاتی ارسال شود.
- درج اقلام معاف از مالیات: اقلام و فعالیتهایی که مشمول معافیتهای مالیاتی هستند، باید در بخش مربوطه درج شوند.
- بررسی اظهارنامه و تطبیق آن با گزارشهای دیگر: پیش از ارسال، باید مبلغ درآمد مندرج در اظهارنامه با اطلاعات مندرج در اظهارنامه ارزش افزوده و گزارشهای فصلی تطبیق داده شود.
- ارسال اظهارنامه و دریافت کد رهگیری: پس از تکمیل اظهارنامه، باید آن را ارسال کرده و کد رهگیری دریافت کنید. این کد نشاندهنده ارسال صحیح اظهارنامه و اطلاعات شما است.
پس از تایید نهایی اطلاعات و صدور اظهارنامه الکترونیکی برای سال مالیاتی، کد رهگیری دریافت میشود که ملاک اصلی برای پیگیری وضعیت اظهارنامه شما است. همچنین، مودیان میتوانند لیست قبوض الکترونیکی مرتبط با اظهارنامه را از طریق سامانه مشاهده کرده و برای پرداخت مالیاتهای خود از سامانه پرداخت الکترونیکی مالیات استفاده کنند. این فرآیند بهطور کامل بهصورت آنلاین و بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام میشود.
13. آیا پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به اداره دارایی، امکان اصلاح آن نیز وجود دارد؟
بله، پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به اداره دارایی، امکان اصلاح آن وجود دارد. طبق قانون، مودیان مالیاتی تا یک ماه پس از ارسال اظهارنامه عملکرد مالیاتی خود به سازمان امور مالیاتی کشور، میتوانند اقدام به اصلاح و رفع نقصهای آن نمایند. این موضوع در ماده 200 و 26 قانون مالیاتهای مستقیم تصریح شده است و فرصت یک ماهه برای اصلاح یا تکمیل اطلاعات به مودیان داده میشود. بنابراین، اگر پس از ارسال اظهارنامه متوجه اشتباه یا نقصی در آن شوید، میتوانید با مراجعه به سامانه مربوطه و اصلاح اظهارنامه خود از جریمههای احتمالی جلوگیری کنید.
14. اهمیت اصلاح اظهارنامه مالیاتی
این امکان اصلاح اظهارنامه مالیاتی به مودیان این فرصت را میدهد که در صورت بروز هرگونه اشتباه یا نواقص، آن را در زمانی مشخص و قانونی برطرف کنند. اما توصیه میشود که مودیان قبل از پایان مهلت تعیینشده برای تسلیم اظهارنامه، تمامی اطلاعات لازم را با دقت کامل بررسی کرده و فرآیند ثبت اظهارنامه را تکمیل کنند. این اقدام میتواند از بروز مشکلات احتمالی و نیاز به اصلاحات در آینده جلوگیری کند.
15. عواقب عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی باید مطابق با زمانهای مقرر ارسال شود. طبق قوانین مالیاتی کشور، مودیان حقیقی و حقوقی موظفاند که اظهارنامه مالیاتی خود را در پایان سال مالیاتی یا حداکثر تا چهار ماه پس از پایان سال مالی، مطابق با اساسنامه و قوانین جاری شرکتها به اداره دارایی ارسال کنند. در صورتی که مودیان از ارسال اظهارنامه در مهلت مقرر خودداری کنند، جریمهای معادل 30 درصد مبلغ مالیات پرداخت نشده به آنها تعلق خواهد گرفت. این جریمه غیرقابل بخشش است و پرداخت آن الزامی خواهد بود.
حتی اگر موسسه یا شرکت شما هیچگونه فعالیت مالی نداشته باشد، باز هم موظف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی هستید. در صورتی که هیچ فعالیت مالی انجام نشده باشد، مودیان میتوانند اظهارنامه مالیاتی خود را به صورت سفید (بدون ارقام و اطلاعات مالی) به همراه مدارک لازم ارسال کنند تا از جریمههای احتمالی جلوگیری کنند.
16. عواقب عدم پاسخ به اظهارنامه مالیاتی
در برخی از انواع اظهارنامههای مالیاتی که به اشخاص حقیقی و حقوقی ارسال میشود، الزام قانونی برای پاسخگویی به آنها وجود ندارد. اما باید توجه داشت که در پاسخ به این اظهارنامهها نباید اطلاعاتی را ارائه کنید که ممکن است علیه خودتان اقرار محسوب شود. برای مثال، در صورتی که اطلاعاتی در اظهارنامه اشتباه باشد، باید در مهلت مقرر آن را اصلاح کنید.
در صورتی که مودی به هر دلیلی اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم نکرده یا کد رهگیری دریافت نکند، مشمول جریمه دیرکرد معادل 30 درصد مبلغ مالیات تعلق گرفته به او خواهد شد. این جریمه غیرقابل بخشش است و از زمان ارسال اظهارنامه تا دریافت کد رهگیری، مبلغ مالیات مشمول این جریمه میشود.
17. زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی
برای ارسال اظهارنامه مالیاتی، مودیان باید به تاریخهای تعیینشده توجه داشته باشند:
- برای مودیان حقیقی، مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد تا تاریخ 15 مرداد 1403 تمدید شده است.
- برای مودیان حقوقی، آخرین مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی بهار تا پایان 31 تیر 1403 است.
تاراز ثبت با ارائه مشاوره تخصصی و خدمات حقوقی در زمینه تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی، به شما کمک میکند تا از هرگونه مشکل قانونی و مالیاتی جلوگیری کنید. برای دریافت مشاوره دقیق و پشتیبانی در زمینه امور مالیاتی، همین حالا با شماره [09127145837] تماس بگیرید!
18. پس از ارسال اظهارنامه مالیاتی چه اقداماتی باید انجام شود؟
بعد از ارسال اظهارنامه مالیاتی از طریق سامانه tax.gov.ir، سازمان امور مالیاتی وارد فرآیند بررسی و پیگیری اظهارنامه خواهد شد. پس از این بررسیها، سازمان مذکور برگ تشخیص مالیات قطعی را صادر خواهد کرد. در این مرحله، مودیان باید منتظر دریافت برگ تشخیص مالیات خود باشند که معمولا تا سه ماه پس از ارسال اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی صادر میشود.